دندان‌ها می‌بایست تا آخر عمر دوام بیاورند. اما فشار و نیروی زیادی در طول عمر تحمل می‌کنند و این امر گاهی اوقات باعث آسیب میشود. ظاهر بیرونی دندان از مینای دندان ساخته شده است که سخت‌ترین ماده در بدن می‌باشد. هنگامی که دندان از مینای آن دچار شکستگی میشود، نمی توان آن را ترمیم کرد. اما می‌توانید از دکتر لیلا عطایی مشاوره بگیرید تا یک برنامه درمانی مناسب به شما ارائه دهد. با آگاهی از دلایل ترک خوردن دندان‌ها و روشهای پیشگیری از آن می‌توانید از ترک خوردن دندانهای خود جلوگیری کنید. برای آشنایی با علائم ترک خوردن دندان و روش جلوگیری از آن در ادامه با ما همراه باشید.
چرا دندان‌ها ترک می‌خورند
دندان‌ها به دلایل مختلفی ترک می‌خورند، از جمله:
- فشار ناشی از دندان قروچه
- پرکردگی‌های آنقدر بزرگ که یکپارچگی دندان را تضعیف میکند
- جویدن یا گاز گرفتن غذاهای سفت مانند یخ، آجیل یا آب نبات سفت
- خوردن ضربه به دهان، مانند تصادف رانندگی، آسیب ورزشی ، زمین خوردن یا حتی مشت
- تغییرات ناگهانی دما در دهان برای مثال ، خوردن غذای بسیار داغ و سپس خنک کردن دهان با آب یخ
- سن، بیشتر ترک دندان در افراد بالای 50 سال رخ می دهد.
دندان ترک خورده چه انواعی دارد
ترک ها می توانند به صورت زیر ظاهر شوند:
- خطوط دیوانه کننده: این‌ها ترک‌های بسیار کوچکی در مینای دندان هستند. در صورت داشتن این نوع ترک دردی احساس نمی‌کنید و نیازی به درمان ندارند.
- لبه شکسته: این نوع ترک به طور کلی در اطراف پر کردن دندان ایجاد میشود. معمولاً بر پالپ دندان تأثیر نمی‌گذارد و در نتیجه درد چندانی ندارد.
- ترک‌هایی که تا خط لثه گسترش می‌یابند. دندانی که دارای ترک عمودی است که هنوز به خط لثه نرسیده‌اند، عموماً قابل درمان می‌باشند. اما اگر ترک به خط لثه کشیده شود، ممکن است نیاز به کشیدن دندان باشد. درمان سریع بهترین فرصت برای نجات دندان است.
- دندان شکافته: این نوع ترک زیر خط لثه می‌رسد. در واقع دندان را به دو بخش تقسیم میکند. با چنین ترک وسیعی، بعید است که بتوان کل دندان را نجات داد، اما دکتر لیلا عطایی ممکن است بتواند قسمتی از آن را نجات دهد.
- شکستگی عمودی ریشه: این نوع ترک از زیر خط لثه شروع شده و به سمت بالا حرکت میکند. اغلب علائم زیادی ندارد، مگر اینکه دندان عفونی شود. در این شرایط به احتمال زیاد باید دندان را بکشید.
شاید برای شما جالب باشد: بلیچینگ دندان چیست و چگونه انجام میشود؟
دندان ترک خورده چه علائمی دارد
همه دندانهای ترک خورده علائم ندارند. اما اگر علائم داشته باشند به شرح زیر می‌باشد.
- درد هنگام جویدن یا گاز گرفتن
- حساسیت به گرما، سرما یا شیرینی
- دردی که می‌آید و می‌رود و مداوم نیست
- تورم لثه در اطراف دندان آسیب دیده
چگونه می‌توان دندان ترک خود را تشخیص داد
اشعه ایکس ترک دندان را نشان نمی‌دهد و همه ترک‌ها علائم ندارند. برای تشخیص ترک خوردگی، دکتر لیلا عطایی احتمالاً موارد زیر را انجام خواهد داد:
- از سوابق دندانپزشکی شما می‌پرسد. به عنوان مثال، از شما خواهد پرسید که آیا غذاهای سفت زیادی می‌جوید یا دندان هایتان را به هم می‌سایید.
- معاینه بصری انجام می‌دهد. به منظور دیدن ترک های ریز از لنزهای بزرگ نمایی کننده استفاده میکند.
- از رنگ دندان استفاده میکند تا ترک‌ها برجسته شوند.
- لثه های شما را به منظور یافتن التهاب بررسی می کند. این تکنیک به ویژه در تشخیص ترک های عمودی که می تواند لثه ها را تحریک کند مفید است.
- از دندانهای شما اشعه ایکس می‌گیرد. اگرچه لزوما ترک را نشان نمی دهد، اما می تواند سلامت پالپ را نشان دهد که یکی از علائم ترک دندان می‌باشد.
چگونه می‌توان دندان شکسته را درمان کرد
درمان دندان ترک خورده به اندازه ترک، محل قرارگیری آن، علائم شما و اینکه آیا ترک به خط لثه گسترش یافته است یا خیر بستگی دارد. به منظور درمان دندان ترک خورده دکتر لیلا عطایی ممکن است یکی از موارد زیر را توصیه کند:
باندینگ
در این روش، دندانپزشک از رزین پلاستیکی برای پر کردن ترک استفاده میکند و ظاهر و عملکرد آن را بازمی گرداند.
روکش
وسیله مصنوعی است که معمولاً از پرسلن یا سرامیک ساخته می شود. روکش بر روی دندان آسیب دیده قرار می گیرد یا آن را می بندد.
دندانپزشک ابتدا مینای دندان را می تراشد تا جایی برای روکش در دهان شما ایجاد شود. سپس رنگی را انتخاب می کنند که با دندان های شما مطابقت داشته باشد و برای ایجاد روکش آن را به آزمایشگاه دندانپزشکی می‌فرستد. این روند ممکن است چند هفته طول بکشد.
هنگامی که روکش آماده شود، دندانپزشک آن را بر روی دندان ترک خورده قرار می‌دهد و محکم میکند. با پیشرفت تکنولوژی، برخی از دندانپزشکان می توانند روکش چینی در مطب خود درست کنند و همان روز آن را روی دندان شما قرار دهند. با مراقبت مناسب، روکش یک عمر دوام خواهد آورد.
روت کانال تراپی
هنگامی که ترک بسیار گسترده شده و به پالپ کشیده می شود، دندانپزشک برای برداشتن پالپ آسیب دیده و بازگرداندن یکپارچگی به دندان روت کانال تراپی را توصیه میکند. این روش می‌تواند از عفونت یا ضعیف شدن بیشتر دندان جلوگیری کند.
اگر ساختار دندان، اعصاب و ریشه های زیر آن بسیار آسیب دیده باشند، بهترین گزینه این است که دندان را بکشید.
بدون درمان
بسیاری از افراد در مینای دندان خود ترک‌های ریز و مویی دارند. اگر این ترک‌ها روی ظاهر تأثیر نمی‌گذارد و درد ایجاد نمی‌کند، نیازی به درمان نخواهند داشت.
مراقبت از خود و جلوگیری از ترک دندان
درست است که نمی‌توانید دندان ترک خورده را در خانه درمان کنید، اما می‌توانید از ایجاد آن جلوگیری کنید. دندانهای محکم کمتر دچار ترک خوردگی می‌شوند، بنابراین بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید. دوبار در روز مسواک بزنید ، روزانه نخ دندان بکشید و هر شش ماه یکبار برای مراقبت های پیشگیرانه به دندانپزشک مراجعه کنید.
از جویدن غذاهای سفت خودداری کنید.
اگر ورزش های سخت انجام می دهید و یا دندان قروچه دارید از محافظ دهان استفاده کنید. اگر فکر می کنید دندان شما ترک خورده است، با آب گرم آن‌ها را بشویید تا دهان‌هایتان تمیز شوند. از کمپرس سرد در خارج گونه خود برای جلوگیری از تورم استفاده کنید. مسکن‌های ضد التهابی مانند ایبوپروفن می‌توانند تورم و درد را کاهش دهند. یه یاد داشته باشید تاخیر در درمان، دندانهای شما را در معرض خطر بیشتری قرار می دهد.
اگر نگران ترک خوردگی دندان خود هستید و یا می‌خواهید از آن جلوگیری کنید به منظور گرفتن نوبت از دکتر لیلا عطایی اقدام کنید.
منبع: www.healthline.com
