یکی از شاخه های دندان پزشکی که موجب مرتب شدن تصحیح جای دندان هایی که نامرتب اند و یا در جای درست خود قرار نگرفته ارتودنسی دندان نام دارد. اگر دندان ها در جای صحیح و درست خود قرار نگیرند میتوانند مشکلاتی از قبیل مشکلات بهداشتی، پوسیدگی دندان‌ها، بیماری‌های پریودنتال و … را برای بیمار ایجاد کند. حتی اگر این مشکلات هم ایجاد نشود. با این حال بازهم شکل نامتعارف دندان‌های کج و نامرتب در زیبایی شخص تأثیر بسیار زیادی دارد.

ما در این مقاله سعی داریم به طور کامل و جامعی در مورد ارتودنسی صحبت کنیم. پس اگر قصد انجام ارتودنسی را دارید و یا دوست دارید در این زمینه بیشتر بدانید، تا آخر این مقاله با ما همراه باشید.

درمان با ارتودنسی چگونه است؟

روش کار دستگاه‌های ارتودنسی دندان به این‌ گونه است که، این دستگاه‌ها به طور آرام و پیوسته فشاری را بر فک و دندان‌ها وارد می‌کنند. این فشار باعث جابه‌جایی دندان‌ها و مرتب شدن آن‌ها در گذر زمان می‌شود. دستگاه‌ های مختلفی برای انجام ارتودنسی در دنیا وجود دارند. برخی از این دستگاه‌ها ثابت و برخی دیگر متحرک هستند. هرکدام از این دستگاه به درستی و به طور سودمندی باعث می‌شود دندان‌ها حرکت و در جای مناسب خود قرار گیرند. برای اینکه بدانید چه نوع دستگاهی مناسب شماست باید بگوییم که انتخاب نوع دستگاه ارتودنسی به صلاح دید پزشک و به ‌شدت نامرتبی دندان‌های بیمار، سن و … بستگی خواهد داشت. در هر مرحله از ارتودنسی پزشک با انجام معاینه وضعیت را ارزیابی می‌کند و روش ادامه درمان را تعیین می‌کند.

پس به طور کلی می‌توان گفت که ارتودنسی جز شاخه های دندان پزشکی است که به‌ موجب ردیف شدن و مرتب کردن دندان‌ها و همچنین هماهنگ کردن فک‌ها به کار می‌رود.

شاید این مورد برای شما مناسب باشد : اقدامات لازم قبل از انجام ارتودنسی دندان

انواع ارتودنسی دندان

همان‌طور که گفته شد ارتودنسی به شکل‌ها و انواع مختلفی است. برخی از انواع ارتودنسی عبارت‌اند از:

• ارتودنسی های متحرک
•  ثابت
•  فانکشنال
• نامرئی
• لینگوال
• دیمون

هر یک از این ارتودنسی‌ها با صلاح دید پزشک و شرایط بیمار انجام می‌پذیرد. این ارتودنسی‌ها در طول مدت‌زمان لازم برای درمان، همچنین نوع درمان و ابزارهایی که در درمان از آن‌ها استفاده می‌شود با یکدیگر متفاوت‌ هستند. به طور مثال در درمان با روش ارتودنسی ثابت، به دلیل وجود براکت‌ها و سیم ارتودنسی، فشار وارده بر دندان‌ها بیشتر از نوع ارتودنسی متحرک است.

ارتودنسی ثابت

یکی از روش‌های انجام ارتودنسی، ارتودنسی ثابت است. این روش به منظور مرتب کردن دندان‌ها و همچنین اصلاح فرم ساختاری فک انجام می‌گیرد. در این مدل از درمان دستگاه ارتودنسی تا انتهای دوره درمانی بر بروی دندان‌ها باقی می‌ماند. این ارتودنسی بر روی آن‌ها ثابت است.  بعد از اتمام طول درمان، آن را خارج می‌کنند. مدت زمان لازم برای انجام ارتودنسی به روش ثابت برای هر فر متفاوت است. اما به طور کلی می‌توان گفت که مدت زمان لازم برای انجام ارتودنسی به روش ثابت معمولاً بین 1 الی 3 سال است.

ارتودنسی متحرک

یکی دیگر از روش‌های انجام ارتودنسی، استفاده از ارتودنسی های متحرک است. این نوع از ارتودنسی با صلاح دید پزشک و شرایط بیمار، برای دستیابی به هدف خاصی انجام می‌شود. این مدل از دستگاه‌های ارتودنسی که به پلاک ارتودنسی هم شهرت دارند؛ قابلیت ورود و خروج به دهان را دارند. این مدل از ارتودنسی ها می‌توانند از روی دندان‌ها برداشته شوند.

پلاک‌های ارتودنسی این امکان را به بیمار می‌دهد که برای لحظات کوتاه و یا مهمی که نیاز است ارتودنسی را از دندان خارج کند و به انجام فعالیت خود بپردازد. رعایت و انجام نکات بهداشتی در مورد ارتودنسی های متحرک بسیار ساده تر و راحت تر از رعایت نکات بهداشتی با روش ارتودنسی ثابت است.

ارتودنسی دندان نامرئی

با پیشرفت علم راه‌های مختلف برای ارتودنسی زیاد تر شده و انجام آن‌ها به مرور زمان ساده شده است. ارتودنسی نامرئی یکی از روش‌های ارتودنسی است. این روش به دلیل شفاف بودنش، بر روی دندان‌ها دیده نمی‌شود. انگار که شما چیزی بر روی دندان‌های خود نگذاشته اید. این مدل از ارتودنسی برای کسانی که از ظاهر ارتودنسی‌ها به روش‌های ثابت خوششان نمی‌آید و دوست ندارند که ارتودنسی آن‌ها دیده شود، می‌توانند از این نوع از ارتودنسی استفاده کنند.

در این نوع از ارتودنسی، پلاک‌ها نیرویی کنترل شده و مناسب را به دندان‌ها اعمال می‌کنند. این نیرو باعث جابه‌جایی دندان‌ها و قرارگرفتن آن‌ها در جای صحیح و درست خود می‌شود. نکته قابل توجه در این نوع از ارتودنسی این است که می‌توانند برای واردکردن فشار و جابه‌جایی دندان‌ها زمان بندی داشته باشند. این ویژگی باعث می‌شود تا ارتودنسی به طور قابل‌ توجهی بهینه شود و کارآمدی در آن بیشتر شود. به این دلیل که می‌تواند فقط به دندانی که مدنظر پزشک برای انجام ارتودنسی است فشار وارد کند و باعث حرکت آن شود.

انواع درمان‌های ارتودنسی چه مزیت‌هایی نسبت به هم دارند

برای اینکه متوجه شویم هرکدام از ارتودنسی‌ها چه مزیت ها و برتری هایی نسبت به هم دارند. باید بدانیم که ارتودنسی ها در چند گروه و برای چه منظوری مورد استفاده قرار می‌گیرند.

ارتودنسی ها به طور کلی در 2 گروه قرار می‌گیرند. گروه اول از ارتودنسی های به منظور مرتب کردن دندان های نامرتب و تصحیح حالت در بین آن‌ها است. گروه دوم برای درمان و رفع ناهنجاری های فک است مانند عقب تر بودن یا جلو تر بودن فک پایین نسبت به فک بالا. هرکدام از این ارتودنسی ها با دستگاه های مختلفی انجام می‌پذیرد و باعث بهبودی وضعیت بیمار می‌شود. اگر بیمار در زمان مناسب به پزشک مراجعه کند و در انجام ارتودنسی به طور کامل با پزشک همکاری کند، می‌توان ناهنجاری او را به طور کامل برطرف کرد. اما اگر بیمار برای مراجعه به دندان پزشک دیر اقدام کند و یا نکاتی که دندان پزشک از او می‌خواهد را رعایت نکند، روند درمان با مشکل موجه خواهد شد.

آیا برای انجام ارتودنسی نیاز است که دندانی را بکشیم

در پاسخ باید بگوییم که بستگی به نوع دندان های بیمار و صلاح دید پزشک دارد. گاهی وقت ها برای انجام پذیری بهتر درمان باید یک یا چند تا از دندان ها کشیده شوند تا راه برای ادامه روند ارتودنسی دندان باز شود. اما کشیدن دندان برای همه افراد نیست. ممکن است برخی از افراد نیاز به کشیدن دندان ها نداشته باشند که این مسئله هم با نظر دکتر انجام می‌پذیرد. البته برخی از متخصصان معتقدند که برای انجام ارتودنسی نباید دندانی کشیده شود و این موضوع همچنان موردبحث است.

آیا دستگاه‌های ارتودنسی باعث پوسیدگی دندان می‌شود

در به پاسخ به این سؤال باید بگوییم که خیر. انجام دادن ارتودنسی ارتباطی به پوسیدگی دندان ها ندارد و در آن دخیل نیست. چیزی که باعث پوسیدگی دندان ها در هنگام ارتودنسی می‌شود. رعایت نکردن نکات بهداشتی است که دکتر به شما می‌گوید. شما با رعایت این نکات بهداشتی از پوسیدگی دندان ها در امان خواهید بود و جای نگرانی بابت این موضوع نخواهید داشت.

سن مناسب درمان ارتودنسی چه زمانی است

اینکه ارتودنسی در چه زمانی انجام شود بستگی به ناهنجاری های موجود در دندان و فک بیمار دارد و برای هر شخص می‌تواند متفاوت باشد. هرچند که انجمن ارتودنسی امریکا سن مناسب برای انجام معاینات اولیه ارتودنسی را 7 سالگی در نظر گرفته است.

اما به طور کلی می‌توان گفت که اگر بیمار دارای مشکلاتی از قبیل عقب تر بودن فک پایین نسبت به فک بالا باشد. بهتر است که قبل از سن بلوغ برای درمان اقدام شود. اما اگر بیمار مشکلاتی از قبیل جلو تر بودن فک پایین نسبت به فک بالا داشته باشد. بهترین زمان برای مراجعه به دکتر متخصص و معاینه شدن قبل از سن ده سالگی است. این سن هم برای دختران و هم برای پسران است.

اگر هم مشکلات فقط ناشی از ردیف نبودن و نامرتبی دندان ها باشد، باید بیمار را از سن 8 یا 9 سالگی به پزشک برده و تحت‌ نظر و معاینه دکتر قرار دهید. توجه داشته باشید که اگر در سن مناسب برای انجام ارتودنسی به پزشک مراجعه کنید قطعاً نتایج بهتری را خواهید دید و شاید طول درمان شما نیز کاهش یابد.

امیدوارم که خواندن این مقاله برای شما مفید بوده باشد و توانست باشیم اطلاعت مفیدی را در زمینه ارتودنسی به شما ارائه کرده باشیم.

اگر سؤال یا نظری در مورد انجام ارتودنسی دارید، سؤال خود را در قسمت کامنت از ما بپرسید تا همکاران ما در کلینیک زیبایی دکتر عطایی به سؤال شما پاسخ دهند.