ونیر یا کامپوزیت نوعی ماده ترمیم کننده دندان است .که توسط دندانپزشک بر روی دندان گذاشته و فرم داده می شود. بدین ترتیب دندان های سفیدتر و سالم تری خواهید داشت. این روش از لمینت دندان ارزان تر است و در یک جلسه انجام می شود. برای درمان شکستگی ها و آسیب های ناچیز دندانی از ونیر استفاده می شود. در موارد حادتر لمینت سرامیکی پیشنهاد می شود.
اولین بار بوون (R Bowen) در سال ۱۹۶۲ ماده ترمیمی پلیمری را ایجاد کرد .که با ذرات سیلیکا بعنوان فیلر تقویت شده بود. این ماده کامپوزیت نام گرفت. کامپوزیت ترکیبی از حداقل ۲ ماده مختلف با ویژگی های یکسان یا بهتر نسبت به تک تک اجزای سازنده آن است.
در دو دهه گذشته پیشرفت قابل توجهی در توسعه و کاربرد کامپوزیت‌های رزینی حاصل شده است. قبلا استفاده از کامپوزیت‌ها تنها در ترمیم‌های قدامی .توصیه می‌شدند، اما امروزه به عنوان یکی از پرکاربردترین مواد ترمیم مستقیم هم برای دندانهای .قدامی (جلو) و هم خلفی (عقب) استفاده می‌شوند. کامپوزیت‌های رزینی یا به طور ساده کامپوزیت‌ها امروزه جزو بهترین راه‌حل ها برای .بازسازی لبخندی زیبا و با دوام مناسب در نظر گرفته می شوند.
کامپوزیت ونیر ها به وسیله رزینی که خاصیت باند یا چسبندگی به بافت دندان دارد، به دندان ها متصل می شوند. به دلیل این خاصیت باندینگ زمانی که از کامپوزیت‌ها استفاده.می شود، نیاز به برداشت بافت دندان به منظور ایجاد گیر نمی‌باشد. کامپوزیت‌ها به خاطر طبیعت محافظه کارانه،.باند شدن به بافت دندان و همچنین تامین زیبایی انقلابی در دندانپزشکی ترمیمی ساخته شده اند.
درمقاله ای دیگر بخوانید: ایمپلنت دندان هوشمند چه ویژگی‌هایی دارد؟
نحوه قرارگیری کامپوزیت ونیر روی دندان
در فرایند آماده سازی دندان ممکن است به صیقل دادن سطح .مینای دندان نیاز باشد تا امکان قرارگرفتن ونیر ضخیم بر تراز سطح دندان وجود داشته باشد. در بعضی موارد، در حین این بخش از روند نصب کامپوزیت، از بیهوشی یا بی حسی موضعی استفاده می شود. ونیرهای پورسلینی به صورت سفارشی ساخته می شوند تا مناسب دندان باشند و .در جایگاه خود قرار می گیرند تا شکل و رنگشان بررسی شود. پس از اطمینان از رضایت بیمار، دندان با مواد شیمیایی تمیز شده و ونیر به محل مورد نظر چسبانده می شود.
ونیرهای کاپوزیت رزین، توسط دندانپزشک شما بر روی دندان تراشیده می شوند .و برای سخت کردن هر یک از لایه ها از تابش نور استفاده می شود. پس از آنکه شکل و رنگ نهایی و دلخواه به دست آمد، سطح آن صیقل داده می شود تا ونیر، شکلی طبیعی پیدا کند. لمینت های کامپوزیتی به دو روش مستقیم و غیرمستقیم ساخته می‌شوند. در روش مستقیم لمینت کامپوزیتی در یک جلسه روی دندان گذاشته می‌شود .و پزشک آن را به شکل دلخواه درمی آورد. در روش غیرمسقیم ابتدا مواد در لابراتوار ساخته می شود، سپس در مطب روی دندان قرار داده می شود. لمینت کامپوزیتی جهت رفع فرم بد دندان، رنگ زرد و سیاه، فاصله میان .دندان ها، ترک خوردگی و شکستگی دندان و … استفاده می شود.
کاربردهای کامپوزیت
افرادی که دارای تغییر رنگ گسترده بر روی دندانهای قدیمی هستند برای ونیرهای دندانی مناسب‌تر هستند. ونیرها دندان هایی که هم سطح نیستند، جلو و عقب بودن دندان ها یا کج بودن آنها را اصلاح نمی کنند. همچنین، برای نصب ونیر دندان ها باید سالم باشند. هرگونه پوسیدگی یا بیماری لثه، باید پیش از قرارگیری ونیر روی دندان درمان شود.
اگر از ساییدن دندان ها که به آن، بیماری براکسیسم یا دندان قروچه گفته می شود رنج می برید، نصب ونیر گزینه مناسبی برای شما نیست. دندان قروچه مداوم و مزمن، می تواند باعث لب پریدگی، شکستن یا حتی جداشدن کامل ونیر از دندان شود.
ونیرها می توانند راه حل زیبایی مناسبی برای موارد زیر باشند:
- فاصله های جزئی بین دندان ها
- دندان های شکسته، لب پریده یا ترک خورده
- دندان های لک دار یا بدرنگ
- پرشدگی های قابل مشاهده که ظاهر نازیبایی دارند
مزیت اصلی ونیر کامپوزیت
یکی از مهمترین مزایای ونیرهای کامپوزیت نسبت به لمینیت هزینه آن‌هاست. به طور میانگین، ونیرهای پورسلین (لمینیت)، دو برابر گرانتر از کامپوزیت ها هستند؛ این موضوع برای برخی افراد اهمیت زیادی دارد، زیرا این درمان ها توسط بیمه پوشش داده نمی شوند .
ونیرهای پارسیل برای ترمیم آسیب‌های کوچک و یا نواحی تغییر رنگ یافته موضعی به کار می‌روند. فول‌ونیرها برای ترمیم آسیب‌های گسترده یا نواحی تغییر رنگ داخلی که اکثر سطوح دندان را در بر گرفته کاربرد دارند. به عبارت ساده‌تر در ونیر پارسیل هایی مانند کامپوزیت ونیر، تنها قسمتی از دندان با ونیر پوشیده می‌شود اما در فول ونیر یا ونیر کامل تمام سطح دندان با ونیر پوشیده خواهد شد.
هنگام استفاده از فول ونیر به عنوان طرح درمان چندین فاکتور مهم مانند سن بیمار، اکلوژن یا نحوه روی هم قرارگیری دندانها، سلامتی بافت‌ها، موقعیت دندانها، همچنین بهداشت دهان و دندان باید ارزیابی شوند. در صورت استفاده از فول ونیرها، فراهم آوردن انحناهای فیزیولوژیک مناسب به ویژه در نواحی که ونیرها در تماس با لثه قرار می‌گیرند، جهت اطمینان از سلامت لثه بسیار اهمیت دارد.
فول ونیرها می‌توانند هم با تکنیک مستقیم و هم غیر مستقیم انجام شوند. در تکنیک مستقیم دندانپزشک با استفاده از کامپوزیت‌های زیبایی، ونیرها را بر روی سطح خارجی دندانها شکل می‌دهد، که البته درمانی است زمان بر که به کار زیادی نیاز دارد. در تکنیک غیر مستقیم، از دندان ها قالبگیری شده و کامپوزیت ونیر به صورت غیرمستقیم در لابراتوار ساخته شده و بر روی دندانها چسبانده می‌شوند.
مزیت کامپوزیت نسبت به لمینیت
ونیرهای مستقیم کامپوزیتی مزیت‌هایی نسبت به ونیرهای سرامیکی یا همان لمینت‌های دندانی دارند. به عنوان مثال: با کامپوزیت‌های مستقیم، می‌توان در یک جلسه ترمیم دندان را کامل کرد (بدون اینکه نیاز به کارهای لابراتواری و هزینه‌های بیشتر آن باشد).
با وجود این که زمان بیشتری برای قرار دادن ونیرهای کامپوزیتی مستقیم نیاز هست، اما هزینه کامپوزیت ونیر به طور کلی کمتر از هزینه لمینت دندان است. از مزیت های دیگر ونیر های کامپوزیت این است که بر خلاف لمینت‌های سرامیکی، هم به عاج دندان و هم ترمیم‌های کامپوزیتی قدیمی باند مناسبی برقرار می‌کنند.
طول عمر ونیر کامپوزیت
معمولا طول عمر کامپوزیت دندان بین 7 تا 10 سال است اما ممکن است دچار لب‌پریدگی یا شکستگی شوند، درست مثل دندانهای معمولی. اگر کامپوزیت ونیر به هر دلیلی آسیب ببیند ، در بیشتر موارد می توان به راحتی آن را تعمیر کرد. در مورد آسیب دیده‌گی لمینت دندان امکان تعمیر آسیب های جزئی وجود دارد اما در بیشتر موارد روکش لمینت دندان در صورت آسیب دیده‌گی باید تعویض شده و لمینت سرامیکی جدیدی جایگزین آن شود.
عوارض احتمالی
عوارض احتمالی حاصل از بدست آوردن ونیرهای کامپوزیتی شامل افزایش حساسیت در دندانها و مشکل در تنظیم دندانهای جدید است که اندازه و شکل آنها تغییر می کند. هر دو این عارضه معمولا موقتی هستند. از آنجا که روکشهای کامپوزیت ونیر تنها شبیه دندانهای طبیعی هستند و جایگزینی کاملی برای دندان طبیعی نیستند ، بازرسی نزدیک کامپوزیت نیز ممکن است تغییرات جزئی در رنگ را نشان دهد. همچنین ممکن است روکش های ونیر کامپوزیت دقیقا با رنگ سایر دندان های مطابقت نداشته باشند. در بعضی موارد ممکن است روکش کامپوزیت آسیب ببیند، اگر این اتفاق بیفتد ، دندانپزشک می تواند مشکل را اصلاح کند.
در صورت عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و مراقبت نکردن از کامپوزیت دندان می توانید انتظار عفونت لثه را نیز داشته باشد. زیرا باکتری ها در قسمت اتصال لثه و کامپوزیت تجمع می کنند. توصیه می شود اگر بهداشت دهان و دندان هایتان را به خوبی رعایت نمی کنید سمت کامپوزیت ونیر نروید.
علاوه بر کامپوزیت ونیر ، برای اصلاحات جزئی دندانهای جلویی، مواد پرکننده با رنگ های طبیعی هم می‌توانند استفاده شوند. اینکه ترمیم دندان با یک پرکردن ساده پیش برود بسیار ایده‌آل است اما ممکن است برای گوشه‌هایی از دندان که شکسته است این کار به خوبی انجام نگیرد. معمولا برای تقویت دندان‌هایی که به دلیل پر کردن، شکستگی یا عصب کشی ضعیف شده اند از تاج دندان استفاده می‌کنند.
