همه می‌دانند که درد دندان را نمی‌توان برای مدت طولانی نادیده گرفت. اگر چند روز است که یکی یا چند تا از دندان‌هایتان درد می‌کنند باید برای پیدا کردن راه درمان به دندانپزشک مراجعه کنید. بسته به شدت وضعیت، پر کردن یا عصب کشی می‌تواند دندان‌هایتان را به سلامت کامل بازگرداند. پر کردن دندان و عصب کشی معمولاً برای درمان پوسیدگی دندان یا شکستگی آن انجام می‌شود. علایم خاصی وجود دارند که بیانگر نیاز به پر کردن و عصب کشی هستند. برای آشنایی با این دو مفهموم، علایمشان و نحوه مراقبت پس از انجام آن‌ها با ما همراه باشید.
پر کردن دندان چیست
بر اثر پوسیدگی دندان حفره‌ای درون آن به وجود می‌آید که اصطلاحاً به آن کرم خوردگی می‌گویند. در صورت عدم درمان، آسیب به دندان‌های اطراف گسترش می‌یابد. در طی عمل پر کردن، دندانپزشکان پوسیدگی داخل حفره آن را با مواد مخصوص پر می‌کنند. حفره‌های دندان در گذشته با فلزاتی مانند نقره یا جیوه پر می‌شدند، اما اکنون ثابت شده است که این فلزات برای سلامتی خطرناک هستند. امروزه از کامپوزیت استفاده می‌شود.
شاید مطالعه این مقاله برایتان مفید باشد: عصب کشی دندان و روت کانال
پر کردن دندان چگونه انجام می‌شود
ابتدا، دندانپزشک بی‌حسی موضعی را تزریق می‌کند تا ناحیه نزدیک دندان پوسیده یا دندان‌های تحت درمان را بی حس کند. بی‌حسی همچنین لثه‌ها و فک اطراف دندان‌ها را بی حس می‌کند. سپس دندانپزشک از مته برای ازبین‌بردن پوسیدگی دندان آسیب‌دیده استفاده می‌کند.
پس از رفع پوسیدگی، دندانپزشک دندان را برای قرار دادن ماده پر کننده آماده می‌کند. روش خاصی که برای قرار دادن پر کننده استفاده می‌شود بستگی به نوع ماده پرکن دارد.
علایمی که نشان می‌دهند نیاز به پر کردن دندان دارید
پر کردن دندان معمولاً برای حفره‌های کوچک با پوسیدگی جزئی انجام می‌شود. یک دندان درد ساده شایع ترین علامتی است که نشان می‌دهد نیاز به پر کردن آن دارید. اما علائم دیگری نیز وجود دارند که باید به آن‌ها توجه کنید. حساسیت به سردی و گرمی، درد هنگام گاز گرفتن یا جویدن و سوراخ قابل مشاهده در دندان از جمله این علایم هستند. اگرچه پر کردن دندان عموماً طولانی مدت است، اما برای اطمینان از موفقیت آمیز بودن این روش باید به طور منظم به دندانپزشکی مراجعه کنید.
مراقبت پس از پر کردن
چیزهایی که میتوانید پس از پر کردن دندان بخورید بستگی به مواد استفاده شده دارد. پرکننده‌های سفید که از کامپوزیت ساخته شده‌اند در زیر نور آبی مورد استفاده دندانپزشک فوراً سفت می‌شوند. این سخت شدن به شما امکان می‌دهد بلافاصله پس از آن غذا بخورید و بنوشید. پر کننده‌های فلزی دندان بلافاصله سفت نمی‌شوند و اغلب دندانپزشکان توصیه می‌کنند قبل از خوردن غذاهای جامد حداقل 24 ساعت صبر کنید.
بهتر است از خوردن غذاهای سفت، جویدنی یا چسبناک تا دو هفته پس از پر کردن دندان خودداری کنید. اگر حساسیت دندان دارید بهتر است از نوشیدنی‌ها و غذاهای گرم یا سرد نیز بپرهیزید. بعد از پر کردن دندان نیازی به صبر کردن برای مسواک زدن نیست. میتوانید دوبار در روز مسواک بزنید و یکبار در روز نخ دندان بکشید.
برای رفع درد پس از پر کردن دندان از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. ممکن است در آینده حفره دیگری در دندانتان به وجود بیاید. اگر متوجه شدید که دندان‌های شما پس از پرکردن حساس شدند، میتوانید در مورد گزینه‌های جایگزین مانند عصب کشی با دندانپزشک خود صحبت کنید.
عصب کشی دندان چیست
گاهی پوسیدگی دندان بر پالپ داخل آن تأثیر می‌گذارد. پالپ از بافت همبند، اعصاب، عروق خونی و سایر بافت‌ها تشکیل شده است که به سالم ماندن دندان‌ها کمک می‌کند. هنگامی که پالپ ملتهب یا عفونی می‌شود، باید به آن رسیدگی کرد. عفونت می‌تواند به دندان‌های اطراف سرایت کند و سلامت کلی شما را تحت تأثیر قرار دهد. در این صورت نیاز به درمان ریشه است. این گزینه زمانی انتخاب می‌شود که پرکردن دندان دیگر گزینه‌ای مناسب نیست.
علایمی که نشان می‌دهند نیاز به عصب کشی دارید
هر گونه دردی در دهان ناخوشایند است و باید به دندانپزشک اطلاع داده شود. اما انواع خاصی از درد ممکن است نشان دهنده درد عصب کشی باشند. اگر دردی دارید که مانند موج ناگهانی شروع می‌شود احتمالاً دندان عفونی یا مرده‌ای دارید که ممکن است به عصب کشی نیاز داشته باشد. در صورتی که روی لثه خود برآمدگی مشاهده می‌کنید، این نیز می‌تواند نشانه نیاز به عصب کشی باشد.
درست است که بدون نیاز به پر کردن و عصب کشی ممکن است دندان به سرما و گرما حساسیت داشته باشید. اما برای کسانی که به عصب کشی نیاز دارند، حساسیت و درد ناشی از سرما و گرما مدت‌ها بعد از نوشیدن یا غذا خوردن باقی می‌ماند.
عصب کشی چگونه انجام می‌شود
دندانپزشک در هنگام عصب کشی، پالپ آسیب دیده را با دقت برمی دارد. هنگامی که محفظه داخلی دندان خالی شد، آن را کاملاً استریل می کند تا بقایای باقی مانده را از بین ببرد. سپس با ماده مخصوص پر می‌کند تا دندان را ببندد و از بازگشت عفونت جلوگیری کند.
ممکن است تا چند روز اول پس از عصب کشی دندان حساس باشد، به خصوص اگر قبل از عمل عفونت کرده باشد. این درد معمولاً با داروهای مسکن بدون نسخه قابل کنترل هستند و در شرایط خاص، دندانپزشک می‌تواند داروهای قوی‌تری تجویز کند. با این حال، اکثر بیماران روز بعد از درمان به فعالیت‌های عادی خود بازمی‌گردند.
تا زمانی که پر کننده دائمی خود را دریافت نکرده‌اید، بهتر است جویدن دندان تحت درمان را به حداقل برسانید. این امر به جلوگیری از آلودگی مجدد یا شکستن دندان شکننده قبل از ترمیم کامل کمک می‌کند. هر روز مسواک زدن و نخ دندان کشیدن را فراموش نکنید.
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر باید فوراً با دندانپزشک خود تماس بگیرید:
- تورم قابل مشاهده در داخل دهان
- واکنش آلرژیک به دارو (کهیر، خارش)
- درد حاد یا شدید به مدت چند روز
- بازگشت مجدد علائم قبل از درمان ریشه
مراقبت پس از عصب کشی
قبل از تلاش برای خوردن هر چیزی صبر کنید تا بی‌حسی دهانتان برطرف شود. این گونه از خطر گاز گرفتن زبان یا آسیب رساندن به خودتان جلوگیری می‌کنید. از آنجا که تورم بعد از عصب کشی شایع است، برای کاهش آن از کیسه یخ استفاده کنید.
در روزهای اول برنامه غذایی خود را با دقت برنامه ریزی کنید. سوپ، اسموتی و غذای نرم مانند سیب زمینی پوره در دوران نقاهت گزینه خوبی هستند. با این غذاها میتوانید گرسنگی خود را برطرف کنید بدون اینکه نگران صدمه زدن به دندانتان باشید.
اگر سیگار می‌کشید، سعی کنید در چند روز آینده از کشیدن سیگار خودداری کنید. هرچه تماس دهان با مواد شیمیایی و محصولات خارجی کمتر باشد، سریع تر بهبود می‌یابد.
